Esma Hala Yeniden Başlamak İçin Yol Arıyor
26 yaşındaki Esma, birkaç haftadır biraz daha rahat uyuyabiliyor ama hâlâ nerede yaşayacağını, hayatına nasıl yeniden başlayacağını bilmiyor. “Savaş her an geri dönebilir” diyor, Donald Trump’ın arabuluculuğunda yürürlüğe giren ateşkesten 17 gün sonra.
Ateşkesin Ardından Sessizlik Hüküm Sürmüyor
Bombardıman sesleri azalmış olsa da tamamen kesilmiş değil. “Geçen hafta iki kez büyük korku yaşadık, kabusun geri döneceğini sandım.” Taraflar birbirini suçluyor. İsrail ve Hamas, ateşkes ihlaliyle karşılıklı suçlamalarda bulunuyor.
Hamas'ın Rehineler Konusundaki Tutumu
Hamas, rehinelerin tamamının cesetlerini teslim etmedi; 12 kişi hâlâ kayıp.
Arama Çalışmalarına Katılım
Mısır ve Kızılhaç enkaz altında arama çalışmalarına katılıyor.
Netanyahu'dan Yeniden Saldırı Emri
Buna karşılık İsrail Başbakanı Benjamín Netanyahu yeniden saldırılara başladı.
Ölü ve Yaralı Sayıları
Gazze yönetimine göre, ilk iki haftada 97 kişi öldü, 230 kişi yaralandı.
Evsizlerin Acı Gerçeği
Esma gibi birçok kişi hâlâ evinin enkazı üzerinde çadır kuracak yer arıyor. Bir milyondan fazla kişi evsiz kaldı, çoğu plastiklerle yapılmış geçici barınaklarda veya yıkılmış binalarda yaşıyor.
Ateşkesin Yetersizliği
Sınır Tanımayan Doktorlar’ın (MSF) Gazze’deki acil durum koordinatörü Aitor Zabalgogeaskoa, ateşkesin her yerde geçerli olmadığını söylüyor: “Bombalamalar her gün olmasa da hâlâ yıkımlar ve hedefli saldırılar var.” İsrail ordusunun çekildiği bölgelerde kısa süreli bir rahatlama hissediliyor.
Yardım Erişimindeki Zorluklar
Gazze’de şu anda yalnızca Kerem Shalom ve Kissufim geçiş noktaları açık. Birleşmiş Milletler, kuzey bölgelere erişimi engelleyen Rafah, Zikim ve Erez geçişlerinin yeniden açılmasını istiyor.
Yardım Akışındaki Aksaklıklar
Trump’ın öncülüğünde imzalanan ateşkes planı, günde 600 yardım kamyonunun girişine izin veriyor. Ancak İsrail, Mısır’a açılan Rafah sınırını “bir sonraki duyuruya kadar” kapalı tutuyor.
Yardımın Yetersizliği ve Krizin Derinleşmesi
UNRWA İspanya Direktörü Raquel Martí, durumu şöyle özetliyor:“Her gün 600 kamyon değil, 300’ü bile girmiyor. Bazı günler sadece 100 kamyon geçebiliyor. Bu, krizi hafifletmeye yetmez.” Martí’ye göre, 600 kamyon bile gelse yeterli olmayacak: “Açlık ilerliyor. Hastaneler hâlâ ilaçsız, personelsiz, ekipmansız. 40.000’den fazla insan ağır yaralı ve hayat boyu tedaviye ihtiyaç duyacak.” UNRWA, krizin hafiflemesi için binlerce kamyonun 7 gün 24 saat girişine izin verilmesi gerektiğini vurguluyor.
Yardımların Bekletilmesi
Oxfam Intermón, uluslararası STK’lara ait 50 milyon dolar değerindeki temel yardımların (yiyecek, ilaç, hijyen ve barınma malzemeleri) sınır geçişlerinde bekletildiğini açıkladı. 10–21 Ekim tarihleri arasında 17 yardım kuruluşuna Gazze’ye giriş izni verilmedi. Bu reddin %94’ü, “yetkili olmayan kuruluşlar” bahanesiyle yapıldı. STK’lar, İsrail’in bu tavrının yardımı siyasileştirdiğini ve ateşkes ruhuna aykırı olduğunu belirtiyor.
Ekonomik Zorluklar ve Açlık Tehlikesi
Esma, “Pazarda meyve sebze var ama paramız yok, fiyatlar çok yüksek” diyor. Az sayıdaki dükkânın açık olması fiyatları daha da artırıyor. İlk günlerde yakıt ve gaz girişine izin verilmiş olsa da miktar çok az. Gaz yokluğu nedeniyle halk, yiyecek pişirmek için plastik, mobilya hatta tahta yakıyor. Martí’ye göre, “Gazze’de yemek vardı ama pişirecek hiçbir şey yoktu.” Son günlerde, birçok aile aylar sonra ilk kez tavuk pişirebildi. Ama UNRWA uyarıyor:“500 kamyonun içeri girmesi bile yetmez. Hayvan çiftlikleri, balıkçı tekneleri, tarlalar yok oldu. Ordunun kontrol ettiği alan, Gazze’nin en verimli %58’lik kısmı.”
İnsani Kriz ve Tıbbi Yardım İhtiyacı
Toplu mutfaklar günde 1 milyon yemek dağıtıyor, ancak 1 milyon kişi hâlâ günde tek öğün bile yiyemiyor. 54.000’den fazla çocuk ciddi yetersiz beslenme nedeniyle acil tıbbi yardıma muhtaç. 58.000 hamile ve emziren kadın, ölüm riskiyle karşı karşıya. MSF, 1.700 kadına beslenme desteği sağlıyor, 170 hastayı açlığa bağlı hastalıklarla tedavi ediyor. Zabalgogeaskoa, “Çocuklar iki yıldır az ve kötü besleniyor; bu onların geleceğini tehdit ediyor” diyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), 15.000 hastanın Gazze dışına tahliyesi için tüm geçişlerin açılmasını istiyor. Şu anda bu tahliyeler damla damla ilerliyor.
