Yurt dışına seyahat etmek isteyen aileler için bebek ve çocuklara özel pasaport işlemleri 2025 yılında da belirli kurallara tabidir. 18 yaş altındaki bireylerin yasal temsilcileri aracılığıyla pasaport başvurusu yapmaları gerekmektedir. Bu yazıda, 2025 yılı itibariyle geçerli olan güncel evraklar, başvuru süreci ve sıkça sorulan sorular detaylı biçimde ele alınmıştır.
Bebek ve Çocuklar İçin Pasaport Almak Zorunlu mu?
Evet, 18 yaşından küçük her bireyin yurt dışı çıkışı için kendi adına düzenlenmiş pasaportu olmalıdır. Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre, çocukların ebeveyn pasaportuna kayıt edilmesi uygulaması kaldırılmıştır. Artık her bebek ve çocuk için bireysel pasaport düzenlenmektedir.
2025 Yılı İçin Gerekli Evraklar Listesi
Başvuru sürecinde teslim edilmesi gereken belgeler 2025 yılı itibariyle güncellenmiştir. Belgeler eksiksiz şekilde hazırlanmalıdır. Gerekli evraklar:
Belge Adı Açıklama
Nüfus Cüzdanı / Kimlik Kartı Anne-babanın ve çocuğun kimliği (aslı ve fotokopisi)
Biyometrik Fotoğraf Son 6 ay içinde çekilmiş 1 adet, arka fon beyaz
Pasaport Başvuru Formu Nüfus Müdürlüğünden veya e-Devlet’ten alınır
Veli/Vasi Onay Belgesi Her iki ebeveynin noter onaylı muvafakatnamesi (velayet tek ise belge)
Doğum Belgesi (gerekirse) Yeni doğan bebeklerde sistemde görünmüyorsa istenir
Harç ve Defter Bedeli Makbuzu Banka dekontu ya da online ödeme çıktısı
Eski Pasaport (varsa) Yenileme işlemi yapılacaksa teslim edilmelidir
Muvafakatname noter onaylı olmak zorundadır. Her iki ebeveynin rızası yazılı şekilde sunulmalıdır. Boşanmış çiftlerde velayet sahibi ebeveynin belgeleri geçerlidir.
Nereye ve Nasıl Başvuru Yapılır?
Bebek ve çocuklar için pasaport başvurusu yalnızca İl veya İlçe Nüfus Müdürlüklerinden yapılmaktadır. Randevusuz işlem yapılmamaktadır. Başvuru adımları:
Randevu Alın: randevu.nvi.gov.tr adresinden “Pasaport İşlemleri” bölümünden alınır.
Gerekli Belgeleri Hazırlayın: Tüm belgeler eksiksiz olarak tamamlanmalı.
Randevu Günü Müdürlükte Hazır Bulunun: Çocuk ve her iki ebeveyn randevuda hazır bulunmalıdır.
Parmak İzi: 12 yaşından büyük çocuklardan parmak izi alınır.
Teslimat: Pasaport, PTT aracılığıyla 3-7 iş günü içinde teslim edilir.
Bebekler İçin Fotoğraf Zorunlu mu?
Evet, biyometrik fotoğraf zorunludur. Ancak henüz başını dik tutamayan 0-6 aylık bebekler için, anne kucağında özel ışık altında çekilmiş ve fonu beyaz olan bir fotoğraf kabul edilir. Fotoğraf kuralları:
Yüz net ve açık görünmeli
Arka fon beyaz olmalı
Bebek aksesuar giymemeli (şapka, toka vs.)
Gözler açık ve kamera ile hizalı olmalı
Bebekler İçin Pasaportta Parmak İzi Alınıyor mu?
Hayır, Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre 12 yaşından küçük çocuklardan parmak izi alınmaz. Bu kural 2025 yılında da geçerliliğini sürdürmektedir. Yaşa göre parmak izi alımı:
Yaş Aralığı Parmak İzi Zorunluluğu
0 – 11 yaş Alınmaz
12 yaş ve üzeri Alınır
Ancak başvuruda bulunan ebeveynlerin kimlikleri doğrulanır ve sistemde kayıt altına alınır. Çocukla birlikte randevuya gitmek zorunludur. 12 yaşından itibaren çocuklar hem parmak izi verir hem de imza atar.
12 yaş altı çocuklar için yalnızca biyometrik fotoğraf yeterlidir. Parmak izi tarayıcısı kullanılmaz.
Evde Çekilen Biyometrik Fotoğraf Kabul Edilir mi?
Evde çekilen biyometrik fotoğraflar, bazı durumlarda kabul edilebilir; ancak belirli şartlara uygun olması gerekir. Özellikle bebek ve küçük çocuklar için bu yöntem daha yaygındır. Kabul edilme şartları ve tavsiye edilen durumlar:
Beyaz arka fon kullanılmalı.
Yüz tam karşıdan görünmeli, gözler açık olmalı.
Gölge, bulanıklık ya da filtre olmamalı.
50mm x 60mm ölçüsünde olmalı (standart biyometrik boyut).
Başını dik tutamayan bebekler.
Pandemi dönemlerinde ya da kırsal bölgelerde fotoğrafçının bulunmadığı yerlerde.
Fotoğraf, sistem tarafından dijital ortamda taranır. Uygun olmayanlar anında reddedilir, bu da süreci geciktirir.
Harçsız Öğrenci Pasaportu Çocuklar İçin Geçerli mi?
Harçsız öğrenci pasaportu, yalnızca belirli şartları taşıyan öğrenciler için geçerlidir. Bebekler ve ilkokul çağındaki çocuklar bu kapsamda otomatik olarak harçsız pasaport hakkına sahip değildir.
Harçsız Pasaport Şartları (2025):
25 yaşını geçmemiş olmak,
Aktif olarak öğrenci olmak,
Öğrenci belgesi e-Devlet’ten veya okuldan alınmış olmalı,
Başvuru sırasında öğrenci belgesi ibraz edilmeli.
Kimler Bu Haktan Yararlanamaz?
Okul öncesi çağındaki çocuklar,
İlkokul öğrencileri (ebeveyn adına düzenlenen başvurularda belge sunulamadığından),
Öğrenciliği pasif veya sistemde görünmeyenler.
Sisteme düşmeyen öğrenci belgesiyle başvuru yapılamaz. Öğrencilik durumu Milli Eğitim sisteminde görünmelidir.
Boşanmış Ebeveynler İçin Pasaport İşlemi Nasıl Yapılır?
Boşanmış ebeveynler için çocuk pasaportu işlemleri, velayet durumu ve muvafakat şartlarına göre farklılık gösterebilir. 2025 yılı itibarıyla yasal süreçler net şekilde belirlenmiştir.
Velayet Tek Ebeveynde İse:
Çocuğun velayeti mahkeme kararıyla bir ebeveyne verilmişse, yalnızca velayet sahibi ebeveynin pasaport başvurusu yapması yeterlidir.
Noter onaylı muvafakatname gerekmez.
Nüfus Müdürlüğü’ne giderken mahkeme tarafından verilmiş velayet kararının aslı veya onaylı sureti sunulmalıdır.
Ortak Velayet Durumu:
Eğer mahkeme kararında ortak velayet varsa, her iki ebeveynin noter onaylı muvafakatname vermesi zorunludur.
Anne veya baba yurt dışındaysa, bulundukları ülkedeki Türk Konsolosluğu’ndan da muvafakatname alınabilir.
Velayet Bilgisi Sistemde Yoksa:
Yeni boşanmış çiftlerde sistemde velayet bilgisi görünmeyebilir.
Bu durumda mahkeme kararını bizzat Nüfus Müdürlüğü’ne sunarak işlem yapılmalıdır.
Muvafakatname eksik ya da hatalı olursa başvuru işleme alınmaz. Tüm belgeler açık ve eksiksiz şekilde hazırlanmalıdır.
Ebeveynlerden Biri Erişilemez Durumdaysa (Kaybolmuş, Yurt Dışında, Vefat) Ne Yapılır?
Eğer ebeveynlerden biri ulaşılamaz durumdaysa, başvuru yapılabilmesi için bazı istisnai belgelerle işlem yapılır. Bu durumlar özel değerlendirmeye alınır. Olası durumlara göre gerekli belgeler:
Durum Gerekli Belge
Vefat Ölüm belgesi ve velayet kararı
Yurt dışında Konsolosluk onaylı muvafakatname
Kaybolmuş Mahkemeden alınan tek başına karar yetkisi (velayet)
Önemli Not: Mahkeme kararı olmadan tek ebeveynle işlem yapılmaz. Resmi belgelerle “tek başvuru yetkisi” ispatlanmalıdır.
Sadece “ebeveyn yurt dışında” gerekçesiyle muvafakatname olmadan başvuru yapılamaz. Belge sunulması şarttır.
Anne veya Baba Cezaevindeyse Muvafakatname Nasıl Alınır?
Ebeveynlerden biri cezaevindeyse, noter huzurunda muvafakatname veremediği için özel bir işlem uygulanır. Tutuklu ya da hükümlü ebeveynin bulunduğu cezaevinde infaz savcılığı aracılığıyla muvafakatname alınması mümkündür. Süreç:
Diğer ebeveyn ya da yakın, ilgili cezaevine başvurur.
Savcılık aracılığıyla muvafakatname yazılı şekilde alınır.
Bu belge resmi yazı olarak Nüfus Müdürlüğü’ne sunulur.
Cezaevinden alınan muvafakatnamenin noter onayına gerek yoktur; resmi belge niteliğindedir.
Konsolosluktan Pasaport Çıkartmak Mümkün mü? (Yurt Dışındaki Çocuklar İçin)
Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları, çocukları için bulundukları ülkedeki T.C. konsoloslukları aracılığıyla pasaport başvurusu yapabilirler. Konsolosluklar, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ile doğrudan bağlantılı çalıştığı için işlemler Türkiye’deki sistemle aynıdır. Gerekli şartlar ve avantajlar;
Her iki ebeveynin konsolosluğa birlikte gitmesi gerekir.
Velayet tek ebeveynde ise ilgili belge sunulmalıdır.
Randevu zorunludur (genellikle online sistem üzerinden alınır).
Biyometrik fotoğraf ve diğer belgeler eksiksiz hazırlanmalıdır.
Türkiye’ye gitmeye gerek kalmaz.
Belge doğrulama süreçleri konsolosluk aracılığıyla sağlanır.
Pasaport, PTT yerine konsolosluk tarafından elden teslim edilir veya posta ile gönderilir.
Konsolosluk işlemlerinde harç ve defter bedeli döviz cinsinden alınır. Ücret ülkeden ülkeye değişebilir.
Çoklu Vatandaşlığı Olan Çocuklarda Pasaport Durumu
Çift veya çoklu vatandaşlığa sahip çocukların pasaport süreci daha dikkat gerektiren bir yapıya sahiptir. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı olan her çocuk için T.C. pasaportu zorunludur. Diğer ülke pasaportlarıyla Türkiye’den çıkış yapılmaz. Dikkat edilmesi gereken noktalar:
Çocuk hem Türk hem yabancı bir ülke vatandaşı ise Türkiye’den çıkışta mutlaka T.C. pasaportu kullanılmalıdır.
Vize işlemleri yapılırken iki ülkenin pasaportları ayrı ayrı değerlendirilebilir.
Giriş ve çıkışlar yapılırken gümrük polisi hangi pasaportla çıkıldığına dikkat eder.
Vatandaşlık Durumu Türkiye’den Çıkış Diğer Ülkede Giriş
T.C. + Almanya Vatandaşı T.C. Pasaport Alman Pasaport
T.C. + ABD Vatandaşı T.C. Pasaport Amerikan Pasaport
Yabancı ülke pasaportuyla Türkiye’den çıkış yapılamaz. T.C. vatandaşı olanlar yalnızca Türk pasaportuyla çıkış yapabilir.
Yeni Doğan Bebeğin Kimliği Çıkmadan Pasaport Alınabilir mi?
Hayır. Türkiye Cumhuriyeti mevzuatına göre kimlik numarası verilmeden pasaport başvurusu yapılamaz. Ancak bebeğin doğumu yurtdışında gerçekleşmişse, öncelikle doğum bildirimi konsolosluk aracılığıyla Türkiye’ye bildirilir ve kimlik numarası alınır. Süreç şöyle işler:
Doğum bildirimi yapılır (yurt dışında ise konsolosluk, Türkiye’de ise nüfus müdürlüğü).
Bebeğe T.C. kimlik numarası atanır.
Daha sonra pasaport başvurusu yapılabilir.
Sadece doğum belgesiyle pasaport başvurusu yapılamaz. Kimlik kaydı sistemde görünmelidir.
Çocuk Pasaportlarında Geçerlilik Süresi
Bebek ve çocuklar için alınan pasaportların geçerlilik süresi genellikle ebeveynin tercihine bağlıdır. Ancak 10 yıl geçerliliğe kadar düzenleme yapılabilir. 0-6 yaş grubu için 1 veya 2 yıllık süreler daha çok tercih edilir. Tavsiye: Sık seyahat eden aileler için en az 5 yıllık pasaport önerilir.
2025 yılında bebek ve çocuklara pasaport çıkarmak isteyen aileler için süreç oldukça sistematiktir. Randevu, belge hazırlığı, muvafakatname, ücret ödeme ve teslim aşamaları dikkatle takip edilmelidir. Eksiksiz bir başvuru ile kısa sürede pasaport alınabilir ve yurt dışı planlamaları rahatlıkla yapılabilir.
