ABD Savunma Güvenliği İşbirliği Ajansı (DSCA), İsviçre'nin ek maliyetleri üstlenmesini isterken, Bern yönetimi ise toplamı 6 milyar İsviçre frangını (güncel döviz kurlarına göre yaklaşık 7,5 milyar dolar) aşan sabit fiyatı esas aldığını vurguluyor.
İsviçre Federal Konseyi tarafından yapılan açıklamada, 'Son aylarda çeşitli zorluklar ortaya çıktı,' denildi.
DSCA'nın bakış açısına göre, son yıllarda ABD'deki yüksek enflasyon ve COVID-19 pandemisinin ardından hammadde ve enerji fiyatlarında yaşanan keskin artışlar nedeniyle İsviçre'nin ek maliyetleri karşılaması gerekiyor.
Ajans, Şubat ayında İsviçre'ye gönderdiği bildiride, sabit fiyat anlaşmasının bir 'yanlış anlama' olduğunu savundu; ancak olası ek maliyetin miktarını belirtmedi.
İsviçre Federal Konseyi ise 'Sabit fiyatın geçerliliği konusunda kararlıyız,' açıklamasında bulundu.
Hükümet, bu meblağın sözleşmeyle sabitlendiğini ve ABD'nin Bern Büyükelçiliği tarafından da kamuoyuna açık şekilde teyit edildiğini hatırlattı.
İsviçre Milli Silahlanma Direktörü Urs Loher, DSCA'nın yeni koşullarının kabul edilmesinin 650 milyon ile 1,3 milyar dolar arasında değişebilecek ek maliyet anlamına geldiğini söyledi.
Loher, bu geniş aralığın nedenini ABD'deki tarifeler, olası enflasyon eğilimleri ve jeopolitik belirsizliklerin yaratabileceği etkiye bağladı.
F-35 TESLİMATLARI 2027'DE BAŞLIYOR
DSCA, ABD Savunma Bakanlığı'na bağlı ve yabancı güvenlik güçlerinin kapasitesini geliştirmeyi amaçlayan bir kurum olarak faaliyet gösteriyor.
İsviçre, uçakları DSCA'nın Yabancı Askeri Satışlar (FMS) programı üzerinden temin ediyor.
Bu sistemde DSCA, alıcı ülke adına üretici firmayla sözleşme yaparak süreci yürütüyor.
Bern yönetimi, fiyat anlaşmazlığının çözümü için 'diplomatik bir yolun izlenmesi gerektiğini' belirtti.
Açıklamada, İsviçre Savunma Bakanlığı'na anlaşmazlığı çözmek için bir öneri hazırlama görevi verildiği bildirildi.
İsviçre halkı, Eylül 2020'de yapılan referandumda çok az farkla da olsa 6 milyar İsviçre frangı değerindeki yeni savaş uçağı alımını onaylamıştı.
F-35A savaş uçağı, ABD Hava Kuvvetleri'nin yanı sıra birçok Avrupa ülkesi tarafından da kullanılıyor. İsviçre, Haziran 2021'de Airbus'ın Eurofighter modeli, Boeing'in F/A-18 Super Hornet'i ve Fransız Dassault firmasının Rafale modeli yerine F-35A'yı tercih etti.
Ancak sözleşmenin 2022 yılının Eylül ayında imzalanmasının ardından, ABD'de yaşanan teknik sorunlar ve yüksek maliyet tartışmaları nedeniyle İsviçre'de iki ayrı parlamento komitesi, F-35A'nın neden seçildiğini araştırmak üzere inceleme başlattı.
Sözleşmenin imzalandığı tarihte 6 milyar İsviçre frangı, yaklaşık 6,2 milyar dolara denk geliyordu.
Hükümet, anlaşmanın feshedilmesinin 'önemli sonuçları olacağını' belirterek, şu ifadeleri kullandı:
'Mevcut F/A-18 savaş uçakları 2032 yılında hizmet ömrünü tamamlayacağından, İsviçre hava sahasının ve halkının güvenliği artık garanti edilemez.'
İlk teslimatların 2027 yılında başlaması planlanıyor.
İsviçre, uzun yıllardır 'silahlı tarafsızlık' ilkesini benimseyen bir ülke olarak tanınıyor. Ülkede erkek vatandaşlar için zorunlu askerlik hizmeti bulunuyor.
