Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy, 2025 yılı ikinci çeyrek turizm rakamlarını Atatürk Kültür Merkezi'nde (AKM) düzenlenen basın toplantısında açıkladı.
Ersoy, 2017 sonunda, 2018’e girerken bir strateji değişikliğine gittiklerini belirterek, "Bu strateji, iki ana konuyu kapsıyordu. Bir tanesi artık sadece niceliğin değil, niteliğin de ön planda olduğu; yani sadece sayıların değil, konaklama dışı harcaması yüksek turist profilinin hedeflendiği bir stratejiye geçiyoruz, demiştik. İkincisi ise, ülkemizin içinde bulunduğu jeopolitik konum sebebiyle her zaman krizlere açık bir ortamda olduğumuz malumunuz. Ülke dışında, çevre komşularımızda yaşanabilecek krizlere karşı sektörümüzün bağışıklığını artıracağız, demiştik. 2018 itibarıyla yapmış olduğumuz, Turizm Geliştirme Ajansının kurulması, pazar çeşitliliğine gidilmesi, yani kaynak destinasyon ve ürün çeşitliliği gibi çalışmaların ne denli gerekli olduğu ve sonuçlarının ne kadar olumlu olduğu, şu yaşadığımız özellikle ilk 6 aylık süreçte çok daha iyi anlaşılmıştır." dedi.
2017’de ilk 6 ayda 14.674.000 ziyaretçi aldıklarını işaret eden Ersoy, "Geçen sene bu rakam 26.137.000’e çıkmıştı. Bu sene ise yüzde 1’lik bir artışla, ilk 6 ayda 26.389.000 ziyaretçi sayısına ulaştık. Ay bazında baktığımızda, nisan ayında ciddi bir artış yaşandığını görüyoruz. 4,3 milyondan 4,8 milyona. Burada takvimsel etki de vardı. Biliyorsunuz, mart ayındaki bazı rezervasyonlar ve uluslararası bayramlar nisana kaydı. 'Nisan daha olumlu gelecek' demiştik. Bunun olumlu sonuçlarını gördük. Mayıs ve haziran aylarında da geçen yılki rakamları yakalayarak devam ettik." ifadelerini kullandı.
2025 yılının ikinci çeyreğinde ziyaretçi sayılarını etkileyen faktörlerden bahseden Ersoy şu değerlendirmelerde bulundu:
"Çok zorlu ve riskli bir 6 aydı, biliyorsunuz. Birçok küresel olumsuzluğun yaşandığı, özellikle çevremizde bir ateş çemberinin içinde gelişen pek çok olumsuzluğun olduğu bir dönemdi. Bunların rakamlar üzerindeki etkisi kaçınılmazdı. Ancak alınan önlemler sayesinde geçen yıl ile kıyaslandığında verilerin pozitif yönde olduğunu görüyoruz. İlk olumsuzluk, biliyorsunuz, İstanbul’da 23 Nisan’da meydana gelen depremdi. Bu, Paskalya dönemine denk geldi. Paskalya döneminde depremler ve savaşlar gibi küresel riskler, rezervasyonlar üzerinde ciddi etkiler yaratıyor. Çünkü bu gibi afetler tüm pazarlardan gelen rezervasyonları etkiliyor. 23 Nisan’daki İstanbul depremi ilk olumsuzluktu. Hemen ardından, 24 Nisan’da Hindistan-Pakistan çatışması gerçekleşti. Bununla birlikte küresel iklim kaymasıyla karşılaştık ki bu, birkaç yıldır artarak hissettiğimiz bir süreç. Küresel iklim kayması nedeniyle bu sene, dikkat ettiyseniz, haziranın 15’ine kadar mevsimsel ısılara ulaşamadık. Bu da aslında bir kaymanın göstergesi. Geçen sene de benzer bir durum yaşanmıştı. Eylül, ekim ve kasım aylarının mevsim normallerinin üzerinde geçeceğini umuyoruz ve rezervasyonların da o dönemlerde daha yoğun olacağını öngörüyoruz. Küresel iklim kaymasıyla ilgili olarak Bakanlığımız ve Ulaştırma Bakanlığı ile birlikte bir çalışma başlattık. Bir iki hafta içinde sektörle paylaşacağız. Bu konuda kalıcı önlemler alınmasına yönelik bir çalışma yürütüyoruz. Netleştiğinde sektörle de paylaşacağız. Son olarak, 13–24 Haziran tarihleri arasında süren İsrail-İran savaşı, 12 gün boyunca büyük bir tedirginlik yarattı. Buradaki en büyük sıkıntı, nükleer tesislerin hedef alınması ve olası bir nükleer serpinti endişesiydi. Bu durum, sadece mevcut rezervasyonları değil, ileriye dönük rezervasyon akışını da olumsuz etkiledi."
"Yoğun kampanyalarla, yaptığımız destinasyon ve ürün çeşitliliği sayesinde çok kısa süreli zigzaglar çizerek pozisyonumuzu hızla düzeltebiliyoruz." diyen Bakan Ersoy bunun olumlu rakamlarını da ilk 6 aylık verilerde gördüklerini söyledi.
İlk üç pazar ise geçen yılkiyle aynı kaldı. Birinci sırada 2,61 milyon ziyaretçiyle Rusya, ikinci sırada 2,42 milyon ziyaretçiyle Almanya ve üçüncü sırada ise 1,75 milyon ziyaretçiyle Birleşik Krallık yer aldı.
Ortalama kalış süresinin beklentiden daha olumlu gerçekleştiğini ifade eden Ersoy konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Biliyorsunuz, kişi başı gecelik gelirler arttıkça ortalama kalış süreleri tüm dünyada olduğu gibi bizde de azalma eğilimi gösteriyor. Ancak yıl ortalaması beklentimizden daha iyi çıktı. Eksi 0,9’luk bir değişim oldu ki yıl ortalaması için beklentimiz eksi 3,5’ti. İlk 6 ayda ortalama 10 geceleme olarak gerçekleşti. Bu sayede ileriye dönük rezervasyonları da çekebiliyoruz. Yıl sonu ortalama kalış süresi beklentimiz 10,3’tü. Görünen o ki 10,4–10,5 geceleme civarında bir ortalama ile yılı tamamlayacağız. Kişi başı gecelik harcama, az önce de belirttiğim gibi, artık sadece sayılara değil, kişi başı gelirlere de odaklandığımız stratejimizin önemli bir parçası. Göreve başladığımızda bu rakam 80 dolardı. Geçen sene 109 dolara çıktı. Bu sene ilk 6 ayda 121 dolara yükseldi. Yani yüzde 10’luk bir artış var. Yurt dışında yerleşik vatandaşlara baktığımızda da küçük bir artış söz konusu. 57 dolardan 67 dolara çıkmıştı. Bu yıl ise 70 dolara ulaştı. Tüm ziyaretçiler bazında ortalama harcamalara baktığımızda ise geçen yıl 98 dolar olan rakamın bu sene 106 dolara çıktığını görüyoruz. Bu da yüzde 8’lik bir artış anlamına geliyor. Yıl ortalaması beklentimiz yüzde 5 artıştı. Ancak yüzde 8’lik bir artış yakalayarak beklentilerimizin üzerinde bir performans sergiledik. Bu, toplam gelir hedefimize ne kadar yakın olduğumuzu gösteren ana etkenlerden biridir."
"Cumhuriyet tarihinin rekorunu kırdık"
Cumhuriyet tarihinin en yüksek 6 aylık turizm gelirine ulaştıklarını açıklayan Ersoy şu bilgileri verdi:
"Geçen yılki ilk 6 aylık gelir 24 milyar dolardı. Bu yılki ilk 6 aylık gelir ise 25,8 milyar dolara ulaştı. 2. çeyrek geliri geçen sene 15 milyar dolarken, bu yıl 16,3 milyar dolara yükseldi. Yıl sonu hedefimiz ise geçen yılki 61,1 milyar dolardan 64 milyar dolara çıkmak. Yüzde 4,7 oranında gelir artışı hedefliyoruz. Ancak ilk 6 aya baktığımızda yüzde 7,6’lık bir gelir artışı yakaladık. Burada, az önce de söylediğim gibi, kişi başı gecelik gelirin ciddi oranda artması ve ortalama kalış süresinin beklentinin üzerinde gerçekleşmesi, toplam geliri olumlu yönde etkiledi. İlk 6 aylık dönemde, 25,8 milyar dolarla Cumhuriyet tarihinin en yüksek 6 aylık turizm gelirine ulaşmış olduk. Yani özetle, 64 milyar dolarlık yıl sonu hedefimize adım adım ilerliyoruz. Hedefe doğru kararlılıkla yürüdüğümüzü söyleyebilirim."
