Kurban Bayramı yaklaşırken kurbanlık fiyatları üretici ve tüketicinin gündeminde ilk sıraya yerleşti.
Besiciler, yem, nakliye ve kira gibi maliyetlerin geçen yıla göre iki katına çıktığını, ancak düşen alım gücü nedeniyle bu artışı fiyatlara yansıtamadıklarını belirtiyor.
Kurbanlıkta canlı kilo fiyatı 430 TL'ye ulaşırken, bir büyükbaş hissenin fiyatı 30-40 bin TL arasında değişiyor. Üreticiler, Diyanet’in açıkladığı kurban kesim bedellerinin piyasa gerçekliğinden uzak olduğunu savunuyor.
KURBANLIK ALICISI ENFLASYONU BAZ ALIYOR
Ekonomim'in haberine göre, İstanbul’a genellikle Kars, Ardahan ve Ağrı illerinden kurbanlık hayvan geldiğini belirten besiciler Kars’tan 20-25 hayvanlık bir TIR’ın nakliye ücretinin 100 bin liraya kadar çıktığını söylediler.
Kurbanlık pazarlarında yer kiralarının geçen yıla göre yüzde 100 arttığına dikkat çekerek, “Bölgelere göre değişiklik gösterse de geçen sene 40-60 bin lira arasında değişen 10-15 adetlik yer kiraları, bu yıl 100-150 bin liraya kadar çıktı.
Bunu fiyata yansıtamıyoruz. Çünkü alıcı enflasyona göre hesap yapıyor” diye konuştular.
“KÂR MARJIMIZ DÜŞTÜ MALİYETLER İKİYE KATLANDI”
Efe Besi Çiftliği’nin işletmecisi Recep Alan, bu yıl canlı kilogram fiyatlarının 380 ila 400 TL arasında değiştiğini belirterek, “Geçen yıl devlet canlı kilogram fiyatını 285 TL olarak açıklamıştı.
Bu yıl henüz resmi bir açıklama yapılmadı ama piyasada kilogram fiyatı 400 TL’ye dayanmış durumda” dedi.
Fiyat artışının beklendiği kadar yüksek olmadığını savunan Alan şunları söyledi: “Geçen yıl 120-125 bin TL’ye sattığım 300 kiloluk danayı bu yıl 140-150 bin TL’ye satabiliyorum.
Bu da yüzde 20-25 gibi bir artış demek.
Ancak giderler yüzde 100’e yakın arttı.
Bu yüzden kâr marjımız ciddi şekilde düştü.”Tedarikte de sıkıntı yaşandığına dikkat çeken Mercan Besi Çiftliği sahibi Mustafa Odabaşı da, “Doğu Anadolu’da hayvan sayısı azaldı.
Bu durum, Batı’daki arzı da etkiliyor.
Geçen yıl 270-330 TL aralığında olan canlı kilo fiyatları şu an 400-430 TL’ye çıktı” diye konuştu.
Her yıl yaklaşık 120-150 civarında büyükbaş, 50’ye yakın küçükbaş kurbanlık sattığını vurgulayan Odabaşı, büyükbaşta 7 hisseli bir hayvanın tek hissesinin 25 bin ila 35 bin TL arasında değiştiğini belirtti.
Canlı ağırlığı 500, karkas ağırlığı ise yaklaşık 250 kilogram gelen bir kurbanlıkta 1 hissenin 30-35 kilogram kemikli ete karşılık geldiğini söyleyen Odabaşı, küçükbaş kurbanlık fiyatının ise 20- 35 bin TL arasında olduğunu kaydetti.
KÂRDAN FERAGAT ETTİ
Kİstanbul Anadolu yakasında Sancaktepe bölgesinde kurbanlık ve adaklık satışı yapan İhsan Karahan’a göre özellikle büyükbaş hayvanlarda geçen seneye kıyasla fiyat artışı sınırlı kaldı.
Büyük baş kurbanlıkları Kars ve Ağrı’dan, küçükbaş hayvanları ise Balıkesir ve Trakya bölgesinden temin ettiklerini kaydeden Karahan, geçen yıl yaklaşık 300 küçükbaş sattığını söyledi.
Büyükbaş kurbanlık hayvanlarda bu yıl canlı kilo fiyatlarının 350 ile 400 lira arasında değiştiğini belirten Karahan, küçükbaş hayvan fiyatlarının da kiloya göre değiştiğini, koyun fiyatlarının 15 bin ile 25 bin lira, erkek küçükbaşların ise 18 bin ile 35 bin lira arasında olduğunu söyledi.
Karahan geçen yıla göre maliyetlerinin yüzde 100 arttığını ancak vatandaşın alım gücünün düşük olması nedeniyle fiyatlara yansıtamadıklarını söyledi.
“DİYANET’İN BEDELİ MALİYETİN ÇOK ALTINDA”
Diyanet İşleri Başkanlığı, 2025 yılı için yurt içi kurban kesim bedelini 13.500 TL, yurt dışı bedelini ise 5.450 TL olarak açıkladı.
Ancak üreticiler bu rakamların piyasa gerçeklerini yansıtmadığını ve alıcılar için yanıltıcı olabileceğini dile getiriyor.
