Kırmızı Et Fiyatları Hızla Yükseliyor
Türkiye’de kırmızı et fiyatları, son bir ayda yaşanan sert yükselişle mutfaklardaki ana gündem maddesi haline geldi. İstanbul’daki reyonlarda kuşbaşının kilogram fiyatı 1.000 TL sınırına dayanırken, lüks segmentte yer alan bonfile 2.300 TL’ye fırladı.
Şap Hastalığı ve Arz Kaybı Fiyatları Tetikledi
Dar gelirli vatandaşlar için artık "gramla" dahi almak güçleşirken, tek bir adet pirzolanın fiyatı bile bir öğünlük maliyeti sarsacak noktaya ulaştı. Nefes Gazetesi'nin haberine göre Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği (TÜSEDAD), fiyatlardaki bu ani tırmanışın temel nedenlerinden biri olarak ülke genelinde yayılan şap hastalığını gösteriyor.
Bir Ayda %35’e Varan Artış Yaşandı
25 Kasım - 20 Aralık tarihleri arasındaki kısa sürede fiyat değişimleri dudak uçuklattı: Yağsız Kıyma 700 TL'den 900 TL'ye (%29 artış), Kuşbaşı 780 TL'den 990 TL'ye (%27 artış), Biftek 900 TL'den 1.200 TL'ye (%33 artış), Bonfile 1.700 TL'den 2.300 TL'ye (%35 artış), Pirzola ise kilogramı 1.600 TL; paket içindeki tek bir kalemi 400 TL.
Küresel ve Yerel Kıyaslama: Dünyanın En Pahalı Eti İçiyoruz?
TÜİK verileri, son 4 yılda genel gıda fiyatlarının %584 artmasına rağmen dana etindeki artışın %825 olarak gerçekleştiğini ortaya koyuyor. Türkiye'nin küresel ölçekteki durumu ise tablonun vahametini gösteriyor: Dünya Ortalaması Etin Kilogram Fiyatı ($) 6.6 Dolar iken Türkiye'de bu rakam 17.8 Dolara yükseldi. Yıllık Kişi Başı Tüketim açısından Türkiye'nin durumu ise oldukça gerilerde, 16.6 kg ile dünya ortalamasının altında yer alıyor.
Sektör Temsilcilerinden "Maliyet" Savunması
Türkiye Kasaplar Federasyonu Başkanı Osman Yardımcı, piyasada bir et kıtlığı yaşanmadığını belirterek, artışın maliyetlerden kaynaklandığını savundu. Yardımcı, "600 liraya alınan etin kemik ve yağ firesiyle kasaba maliyeti 950 lirayı buluyor. Esnaf kâr etmiyor, ayakta kalmaya çalışıyor" ifadelerini kullandı. Ancak Ulusal Kırmızı Et Konseyi verileri, karkas kesim fiyatlarının geçen yıla göre %59.5 arttığını teyit ediyor.
Tüketici Ne Yapıyor?
Özellikle emekli ve sabit gelirliler için kırmızı et "erişilemez" bir ürün kategorisine geçti. Kasaplarda artık yarım kilogramlık siparişlerin yerini "250 gram" veya "tane ile pirzola" talepleri alıyor. Uzmanlar, hayvancılık politikalarında yapısal bir reform yapılmadığı sürece, ithalatın sadece geçici bir pansuman olacağı uyarısında bulunuyor.
