Bireylerin birden fazla dil konuşması ve ses değişimi
Bireylerin birden fazla dil konuşması durumunda, yabancı dil konuşurken sesimiz neden değişir sorusu sıklıkla merak edilen bir konudur. Dilbilimciler ve konuşma terapistleri, ses tonu, ritim ve perde değişikliklerinin yalnızca bir algı meselesi değil, aynı zamanda ölçülebilir bir gerçek olduğunu belirtmektedir.
Diller Arasındaki Ses Farklılıkları
Brezilya'daki Paraná Federal Teknoloji Üniversitesi'nden Profesör Ana Paula Petriu Ferreira Engelbert, doktora araştırmasında dilin ses özelliklerindeki değişimi incelediğini ve her dilin, konuşmacıdan adeta bir 'rol yapmasını' beklediğini ifade etmektedir. Engelbert'e göre, her dilde farklı ses tonu, kişisel biyolojinin kültürel etkileşimle şekillenmesi sonucu ortaya çıkmaktadır.
Kültürel Ses Manzaraları Ses Tellerini Nasıl Etkiliyor?
Engelbert, farklı dillerin kendilerine özgü kültürel 'ses manzaraları' olduğunu açıklamaktadır. Örneğin, Almancanın ses tellerinin arka kısmında üretilen sesleri kullanması, dili daha sert hissettirmektedir. Buna karşılık Fransızca, daha önden çıkarılan, yuvarlatılmış ünlülerle söylenmekte ve bu durum, Fransızca konuşanların meşhur dudak büzme hareketini yapmasına yol açmaktadır.
Sesin Oluşumu: Biyoloji, Duygular ve Kültürün Etkileşimi
Ses, ilk olarak ses tellerinden başlar, ardından ses yolu (boğaz, dil, dudaklar ve ağız) aracılığıyla şekillenir, güçlenir ve konuşmaya dönüşmektedir. São Paulo Federal Üniversitesi'nden konuşma terapisti ve profesör Renata Azevedo, bu sürecin merkezi sinir sistemi tarafından kontrol edildiğini ve duygusal durumdan doğrudan etkilendiğini belirtmektedir.
Bağlam ve Sosyal Rol, Sesimizi Nasıl Şekillendirir?
Engelbert'e göre sesimiz, bulunduğumuz bağlama ve üstlendiğimiz kültürel kimliğe göre de şekillenmektedir. Yabancı bir dilin genellikle belirli bir bağlamda konuşulması, ses özelliklerini etkileyen önemli bir faktör olarak öne çıkmaktadır. ABD'de yaşayan Brezilyalılar üzerinde yapılan doktora araştırmasında, katılımcılar dil değişimlerini bilinçsizce deneyimlemektedir.
Ölçülebilir ve Kültürel Anlam Taşıyan Bir Değişim
Kaydedilen konuşmalar iki dilli dinleyicilere dinletildiğinde, ses değişiminin ölçülebilir ve kültürel anlamlar taşıdığı görülmüştür. Brezilyalı iki dilli katılımcılar, İngilizce konuşurken Amerikan konuşmacılara özgü ses özelliklerini bilinçsizce benimsemektedir. Ancak Engelbert, ses değişimini daha detaylı bir şekilde inceleyecek daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu vurgulamaktadır.
İki Dilli Büyüme ve Baskın Dilin Etkisi
Birden fazla dille büyüyen insanlar bile diller arasında küçük ses farklılıkları göstermektedir. Her zaman kişinin kendini en rahat hissettiği bir 'baskın dil' olduğunu vurgulayan Engelbert, ikinci dili ergenlikte veya yetişkinlikte öğrenenlerde ses farklarının daha belirgin olduğunu belirtmektedir. Dil öğreniminde kelime bilgisinin ötesine geçmek, ses farklılıklarını azaltmaktadır.
Dil Öğreniminde Kültürel Etkileşim
Dil öğrenmek, sadece kelime ve dilbilgisi kurallarını ezberlemekten ibaret değildir. Gerçek konuşmalara katılmak, anadili konuşanları dinlemek ve kültürle etkileşim kurmak, ses farklılıklarını azaltmaktadır. Azevedo'ya göre aksan, bireyin kimliğinin bir parçasıdır ve tamamen yok olması beklenmemelidir; sadece yumuşatılması mümkündür.
