Artemisbet
17 Temmuz 2025
İstanbul
Açık
25°
Adana
Adıyaman
Afyonkarahisar
Ağrı
Amasya
Ankara
Antalya
Artvin
Aydın
Balıkesir
Bilecik
Bingöl
Bitlis
Bolu
Burdur
Bursa
Çanakkale
Çankırı
Çorum
Denizli
Diyarbakır
Edirne
Elazığ
Erzincan
Erzurum
Eskişehir
Gaziantep
Giresun
Gümüşhane
Hakkari
Hatay
Isparta
Mersin
İstanbul
İzmir
Kars
Kastamonu
Kayseri
Kırklareli
Kırşehir
Kocaeli
Konya
Kütahya
Malatya
Manisa
Kahramanmaraş
Mardin
Muğla
Muş
Nevşehir
Niğde
Ordu
Rize
Sakarya
Samsun
Siirt
Sinop
Sivas
Tekirdağ
Tokat
Trabzon
Tunceli
Şanlıurfa
Uşak
Van
Yozgat
Zonguldak
Aksaray
Bayburt
Karaman
Kırıkkale
Batman
Şırnak
Bartın
Ardahan
Iğdır
Yalova
Karabük
Kilis
Osmaniye
Düzce
En Son Olay Gündem Renk körlüğüne gen terapisi umudu: Genetik faktörler kadınları etkilemiyor, erkekler risk altında.

Renk körlüğüne gen terapisi umudu: Genetik faktörler kadınları etkilemiyor, erkekler risk altında.

Dünya genelinde 300 milyon insan renk körü. En yaygın türü kırmızı-yeşil körlüğü. Genetik faktörler erkekleri daha çok etkiliyor. Kadınlarda renk körlüğü daha nadir görülüyor. Gen terapisi çalışmaları devam ediyor, koni hücrelerinin işlevini geri kazanmayı hedefliyor.

3 Dakika
OKUNMA SÜRESİ

Dünya genelinde yaklaşık 300 milyon insanın renk körü olduğu tahmin ediliyor. Bu kişiler genellikle bazı renk tonlarını ayırt edemiyor ve renklerin parlaklığını anlamakta güçlük çekiyor. Bazen se hiçbir rengi ayırt edemeyecek derecede görme sorunları yaşıyor.

Cleveland Clinic'in verilerine göre, renk körlüğü yaklaşık her 12 erkekten 1'ini etkilerken, kadınlarda bu oran 200’de 1. Bu çarpıcı oranın arkasında ise insan genetiği yatıyor.

İnsanlar, renkleri gözün arkasındaki "koni hücreleri" sayesinde algılar. Bu hücreler kırmızı, yeşil ve mavi olmak üzere üç farklı türde ışık dalga boylarına duyarlıdır. Amerikan Oftalmoloji Akademisi’nden Dr. Usiwoma Abugo’nun açıklamasına göre, bu koni hücrelerinden biri ya da birkaçı eksik olduğunda ya da düzgün çalışmadığında renk körlüğü meydana gelir.

EN YAYGINI KIRMIZI-YEŞİL KÖRLÜĞÜ


Renk körlüğünün en sık görülen türü kırmızı-yeşil renk körlüğüdür. Bu türde bireyler, kırmızı veya yeşil renge duyarlı koni hücreleri olmadan doğar. Ya da bu hücreler doğru çalışmaz. Daha nadir görülen tür ise mavi-sarı renk körlüğüdür. Eğer bireyde tüm koni hücreleri eksik ya da işlevsizse, bu durum tam renk körlüğü yani "akromatopsi" olarak adlandırılır. Bu ciddi bozukluk ise her 30.000 kişiden 1'inden azını etkiler.

GENETİK FAKTÖRLER ERKEKLERİ DAHA ÇOK ETKİLİYOR


Renk körlüğünün genetik temeli, büyük ölçüde X kromozomuna bağlı çekinik bir gen ile açıklanıyor. Bu gen, koni hücrelerinin ışığa duyarlı proteinlerini üretmekten sorumlu. Kadınlar iki X kromozomuna sahip olduklarından, bir X kromozomundaki bozuk gen, diğer sağlıklı X kromozomu tarafından telafi edilebilir. Ancak erkeklerde yalnızca bir X kromozomu bulunduğundan, bu gende bir bozukluk varsa renk körlüğü kaçınılmaz olur.

Bu nedenlerden dolayı, kadınlar renk körlüğü genini taşısalar bile çoğunlukla etkilenmezler. Fakat taşıyıcı olabilir ve bozuk geni çocuklarına geçirebilirler.

KADINLARDA RENK KÖRLÜĞÜ DAHA NADİR


Dr. Abugo’ya göre, kadınlarda renk körlüğü vakaları genellikle kalıtsal değil, daha çok sonradan gelişen göz hastalıklarına bağlıdır. Optik sinir iltihabı, katarakt ve glokom gibi durumlar yaşamın ilerleyen dönemlerinde renk algısını bozabilir.

GEN TERAPİSİ ÇALIŞMALARI SÜRÜYOR


Renk körlüğüne dair şu an yaygın bir tedavi yöntemi bulunmasa da bilim insanları gen terapisinin üzerinde çalışmalarını yürütüyor.

Hayvan deneylerinde başarılı olan bu yöntem, koni hücrelerinin işlevini geri kazandırmayı amaçlıyor. Araştırmacılar, işlevsel genleri göz içine yerleştirmek için zararsız virüsler kullanıyor. İlk sonuçlar, hayvanlarda renk algısını geri kazandırmada etkili olduğunu gösteriyor ve insan klinik deneyleri de başlamış durumda.

Yorumlar
* Bu içerik ile ilgili yorum yok, ilk yorumu siz yazın, tartışalım *