A1 Capital’in raporunda ABD Başkanı Trump'ın yönetiminin, dün Demokrat eğilimli eyaletlere 26 milyar dolarlık yardımı dondurduğu belirtildi. Raporda şu değerlendirmelere yer verildi:
“Bu karar, hükümetin kapanmasını Demokratların önceliklerini hedef almak için kullanma tehdidinin ardından geldi. Hedeflenen programlar arasında, Kongre'nin en üst düzey iki Demokratının evi olan New York'taki ulaşım projeleri için 18 milyar dolar ve aralarında Kaliforniya ve Illinois'in de bulunduğu 16 Demokrat eyaletteki yeşil enerji projeleri için 8 milyar dolar yer alıyor.
Bu arada Başkan Yardımcısı JD Vance, kapanmanın birkaç günden fazla sürmesi halinde yönetimin Aralık ayına kadar işten çıkarılacak 300.000 kişiye ek olarak işten çıkarmaların da artacağını söyledi. Yapılan hamleler, Trump'ın kapanmayı fırsat bilerek siyasi rakiplerini cezalandırma ve ABD Anayasası'nda Kongre'nin yetki alanı olarak belirlenen 7 trilyon dolarlık federal bütçe üzerindeki kontrolünü genişletme tehdidini gerçekleştireceğini açıkça ortaya koydu.
Trump, bu sabah erken saatlerde Truth Social'da "Milyarlarca dolar tasarruf edilebilir" diye yazdı. Yurtiçinde ise Ağustos’ta 47,3 olan manşet PMI Eylül’de 46,7’ye gerileyerek imalat sektörünün yavaşlamaya devam ettiğini gösterdi. Böylece faaliyet koşullarındaki bozulma eğilimi bir buçuk yıla ulaştı. Veriler, firmalar açısından zorlayıcı talep koşullarının sürdüğüne işaret etti. Bu durum, yeni siparişler ile ihracatın daha da yavaşlamasına yol açarak imalat sanayi üretiminde belirgin düşüşle sonuçlandı.
Yeni siparişlerdeki zayıflama, imalatçıların birikmiş iş yüklerini azaltabilmelerine olanak tanıdı ve bu azalış yaklaşık bir yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Firmalar satılamayan nihai ürünlerini stoklarına ekledi ve böylece üretim sonrası stoklar son üç ayın ilk artışını kaydetti.
İş yüklerindeki hafiflemeye bağlı olarak firmalar Eylül ayında yeni personel alımı konusunda isteksiz davrandı. Bunun yanı sıra, üretimde kullanılmak üzere yeni girdi alımı yapmak yerine mevcut stokların değerlendirildiği gözlendi.
Sonuç olarak, istihdam, girdi alımları ve üretim öncesi stoklar Eylül’de belirgin düşüş kaydetti. Liradaki zayıflık, Eylül ayında da girdi maliyetlerinin yükselmesinde etkili oldu. Enflasyon son üç ayın en keskin hızına ulaştı, satış fiyatlarında Nisan ayından bu yana en hızlı artış gerçekleşti.
Tarım dışı istihdam raporu öncesinde ADP'nin zayıf istihdam verileri( ABD'de özel sektör istihdamının Ağustos ayında 3.000 kişilik düşüşün ardından Eylül ayında 32.000 kişi azaldığını gösterdi ) , Fed'in ABD dolarını zayıflatma yönündeki faiz indirimi beklentilerini canlandırdı. Altın da ABD hükümetinin kapanmasından dolayı değer kazandı. Spot altın, Çarşamba günü 3.895 dolar ile tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşmasının ardından ons başına 3.866 dolarda tutundu. ABD'de Aralık vadeli altın vadeli işlemleri yüzde 0,2 düşüşle 3.891 dolara geriledi.
Bu arada Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, enflasyon konusunda giderek daha fazla endişelenmeye başladığını ve faiz oranlarını düşürürken "dikkatli" davranmak istediğini söyledi. CME FedWatch aracına göre, yatırımcılar bu ay Fed'in temel faiz oranında 25 baz puanlık bir indirime gitmesinin neredeyse kesin olduğunu fiyatlıyor.
Petrol fiyatları, piyasadaki aşırı arz endişeleri nedeniyle önceki üç seansta yaşanan kayıpların ardından bugün yükseldi. Bu yükselişe, Rus ham petrolüne yönelik yaptırımların sıkılaştırılma olasılığı da destek verdi. Brent ham petrol vadeli işlemleri yüzde 0,57 artışla varil başına 65,72 ve ABD Batı Teksas petrolü yüzde 0,55 artışla varil başına 62,12 dolara çıktı.
G7 ülkelerinin maliye bakanları, dün yaptıkları açıklamada, Rus petrolüne yönelik alımlarını artırmaya devam eden ve anlaşmanın ihlal edilmesine olanak sağlayanlara yönelik baskıyı artırmak için adımlar atacaklarını söyledi. Ayrıca, ABD'nin Ukrayna'ya Rus enerji altyapısına yönelik uzun menzilli füze saldırıları için istihbarat sağlayacağını dün ajanslara söyleyen iki yetkili, Wall Street Journal'ın daha önceki haberini doğruladı.”
