Amerika Birleşik Devletleri, dünyada en çok vatandaşlık başvurusu yapılan ülkelerin başında gelir. Gerek ekonomik olanakları, gerekse dünya genelinde sunduğu diplomatik avantajlar nedeniyle pek çok kişi ABD vatandaşı olmayı hedeflemektedir. Bu yazımızda, Amerikan vatandaşlığına nasıl geçilir, hangi yollar tercih edilir ve vatandaşlığın avantajları nelerdir gibi sorulara kapsamlı yanıtlar sunuyoruz.
1. Amerikan Vatandaşlığına Geçiş Yolları Nelerdir?
ABD vatandaşı olmanın birkaç temel yolu vardır. Bunların başında doğum, evlilik, yatırım, askerlik hizmeti ve uzun süreli oturum sonrası yapılan başvurular gelir. Başlıca vatandaşlık yolları:
Doğumla vatandaşlık (ABD topraklarında doğmak)
Evlilik yoluyla vatandaşlık (ABD vatandaşı ile evlilik)
Green Card sonrası vatandaşlık
Askerlik hizmetiyle vatandaşlık
Yatırım yoluyla vatandaşlık (EB-5 Vizesi)
Yöntem Süre Şartlar Avantajı
Doğum Anında ABD sınırları içinde doğmak Otomatik vatandaşlık
Evlilik 3 yıl 3 yıl evli kalmak ve Green Card sahibi olmak Süre kısalır
Green Card 5 yıl 5 yıl daimi ikamet Standart vatandaşlık süreci
EB-5 Yatırımı 2-3 yıl 800.000 USD yatırım ve 10 kişilik istihdam Hızlı süreç
Askerlik Hizmeti 1 yıl ABD ordusunda hizmet vermek Hızlandırılmış başvuru imkânı
2. Green Card Sahipleri Nasıl Vatandaş Olabilir?
Green Card sahibi bireyler, ABD’de en az 5 yıl daimi oturum gerçekleştirdikten sonra vatandaşlık için başvurma hakkı elde eder. Bu sürede yılda en az 183 gün ABD sınırları içinde yaşanmış olması gerekir. Gerekli şartlar:
En az 5 yıl Green Card sahibi olmak
Son 5 yılın en az yarısını ABD’de geçirmek
İngilizce ve Amerikan tarihi bilgisi sınavından geçmek
“Good moral character” (iyi ahlaki geçmiş) sahibi olmak
3. Evlilik Yoluyla Amerikan Vatandaşı Olmak
Bir Amerikan vatandaşı ile evlenmek, daha kısa sürede vatandaşlık kazanma imkânı sunar. Ancak sahte evlilikleri önlemek amacıyla süreç daha sıkı kontrol edilir. Evlilik temelli vatandaşlık şartları:
En az 3 yıldır evli olmak ve birlikte yaşamak
Evliliğin gerçekliğinin kanıtlanması (ortak hesap, kira sözleşmesi vb.)
En az 3 yıl süreyle Green Card sahibi olmak
ABD’de kesintisiz ikamet etmiş olmak
4. Yatırım Yoluyla (EB-5) Vatandaşlık
Yatırımcı vizesi (EB-5) ile vatandaşlık süreci, özellikle iş insanları ve girişimciler için cazip bir seçenektir. Bu yolla Green Card alınır, ardından vatandaşlığa geçiş sağlanır. EB-5 vize şartları:
Minimum 800.000 USD yatırım
2 yıl içinde en az 10 kişiye istihdam sağlama
ABD Göçmenlik Bürosu’ndan onay alma
Aşama Süre Açıklama
Yatırım başvurusu 3-6 ay Form I-526 dosyalanması
Green Card alımı 2 yıl Koşullu oturum
Vatandaşlık başvurusu 5 yıl Koşulsuz Green Card sonrası
5. Askerlik Hizmetiyle Vatandaşlık
ABD’de askeri hizmet yapan kişilere hızlı vatandaşlık hakkı tanınır. Özellikle savaş dönemlerinde süreç hızlanmaktadır. Göçmen olup askere giden bireyler için 1 yıl gibi kısa sürede vatandaşlık elde etme imkânı doğar.
6. Amerikan Vatandaşlığı Başvuru Süreci Nasıl İşler?
ABD vatandaşlığı için en temel adım, Form N-400 başvurusudur. Bu form, USCIS (United States Citizenship and Immigration Services) tarafından çevrim içi veya fiziksel olarak alınır. Başvuru aşamaları:
Form N-400 doldurulmalı: Bu form USCIS (Amerikan Vatandaşlık ve Göçmenlik Hizmetleri) tarafından istenir.
Gerekli belgeler hazırlanmalı: Kimlik, Green Card fotokopisi, adli sicil belgeleri, evrak çevirileri vb.
Başvuru ücretinin ödenmesi: 2025 itibariyle bu ücret yaklaşık $760’dır.
Biyometrik verilerin alınması: Parmak izi ve fotoğraf kaydı için randevuya çağrılırsınız.
Mülakat ve sınav: İngilizce bilgisi ve ABD tarihi hakkında mülakat yapılır.
Vatandaşlık yemini: Süreci başarıyla tamamlayanlar vatandaşlık yemin törenine davet edilir.
Aşama Ortalama Süre
Başvuru Onayı 1-2 ay
Biyometri Randevusu 1 ay
Mülakat & Sınav 3-4 ay
Yemin Töreni 1-2 ay
7. Amerikan Vatandaşı Olmanın Sağladığı Haklar ve Avantajlar
ABD vatandaşı olmanın hem sosyal hem ekonomik birçok avantajı vardır. Dünya genelinde seyahat özgürlüğü sunması ve küresel sistemde söz sahibi bir ülkenin vatandaşı olmak bu avantajların başında gelir.
Avantaj Açıklama
Oy kullanma hakkı ABD genel ve yerel seçimlerinde oy kullanabilirsiniz.
Pasaport ayrıcalığı ABD pasaportu ile 180’den fazla ülkeye vizesiz seyahat mümkündür.
Federal iş başvuruları Yalnızca vatandaşlara açık kamu pozisyonlarına başvurabilirsiniz.
Sosyal güvenlik ve sağlık hakları Medicare ve sosyal güvenlik sisteminden tam faydalanma
Aile birleşimi kolaylığı Yurt dışındaki aile üyeleri için göçmen vizesi alma süreci kolaylaşır.
Çifte vatandaşlık imkânı Türkiye dahil birçok ülke çifte vatandaşlığı kabul eder.
8. Amerikan Vatandaşlığı ve Çifte Vatandaşlık Durumu
ABD, çifte vatandaşlığa izin vermektedir. Bu, kişinin hem Amerikan hem de Türk vatandaşı olabileceği anlamına gelir. Ancak Türk yasaları gereği bazı yükümlülüklerin yerine getirilmesi gerekebilir. Çifte vatandaşlıkta dikkat edilmesi gerekenler:
Türk vatandaşlığı devam ederken vatandaşlık kaybı işlemi yapılmazsa, bazı resmi işlemlerde ikili statü sorunu yaşanabilir.
Askerlik, vergi gibi yükümlülükler her iki ülkede de geçerli olabilir.
ABD vatandaşlığını tercih ettiğinizde, bazı haklardan (örn. milletvekilliği) feragat etmeniz gerekebilir.
9. Vatandaşlık Reddi ve İtiraz Süreci
Her başvuru olumlu sonuçlanmayabilir. Reddedilme sebepleri genellikle eksik belge, adil karakter eksikliği, mülakat başarısızlığı gibi nedenlerden kaynaklanır. Reddi durumunda yapılabilecekler:
USCIS kararına itiraz etmek (Form N-336)
Yeni başvuru yapmak (daha güçlü belgelerle)
İdari dava açmak (mahkeme yoluyla kararın iptali için)
10. Amerikan Vatandaşı Olan Türklerin Sayısı ve Demografisi
Amerikan vatandaşlığı alan Türklerin sayısı her yıl artış göstermektedir. Özellikle eğitim, iş ve aile birleşimi nedenleriyle ABD’ye yerleşen Türkler, vatandaşlık sürecine adım atmaktadır.
Yıl Amerikan Vatandaşı Olan Türk Sayısı
2021 3.482
2022 4.127
2023 5.089
2024 5.760
Bu veriler, ABD Göçmenlik ve Vatandaşlık Hizmetleri (USCIS) verilerine dayanmaktadır ve güncellenmeye devam etmektedir.
11. ABD Vatandaşı Olanların Yakınlarına Sağladığı Haklar
ABD vatandaşı olduğunuzda, birinci derece yakınlarınıza sponsor olarak Green Card almalarını sağlayabilirsiniz. Bu, özellikle eş, çocuklar ve ebeveynler için büyük bir avantajdır. Sponsor olunabilecek yakınlar:
Eş
21 yaş altı bekar çocuklar
Anne ve baba (eğer başvuru sahibi 21 yaşını doldurmuşsa)
Evlat edinilmiş çocuklar
Yakınlık Derecesi İşlem Süresi (Tahmini) Öncelik Durumu
Eş ve çocuklar 6 – 12 ay Öncelikli
Anne – baba 12 – 18 ay Öncelikli
Kardeş 8 – 15 yıl Sıra beklemeli sistem
12. ABD Vatandaşlığından Vazgeçmek Mümkün mü?
Evet. ABD vatandaşlığı kazandıktan sonra bazı kişiler, özellikle vergi yükümlülükleri nedeniyle bu vatandaşlıktan çıkmak isteyebilir. ABD, vatandaşlıktan çıkmayı kabul eder ancak bu işlem uzun, maliyetli ve bazı durumlarda zorlayıcıdır. Vatandaşlıktan çıkış süreci:
ABD Konsolosluğu’na resmi başvuru yapılır.
N-407 formu doldurulur.
Tüm mali yükümlülüklerin kapatılması gerekir.
Çıkış işlemi sonrasında yeniden Green Card başvurusu yapılamaz.
13. Vatandaşlık Mülakatında İngilizce Konuşamayanlara Tanınan Haklar Nelerdir?
Amerikan vatandaşlık başvurusunun önemli adımlarından biri, naturalizasyon mülakatıdır. Bu süreçte İngilizce konuşmak ve temel ABD tarihi/sistemi hakkında soruları yanıtlamak zorunludur. Ancak bazı başvuranlara, İngilizce testinden muafiyet hakkı tanınmaktadır. Muafiyet koşulları:
Koşul Muafiyet Türü
50 yaş ve 20 yıl Green Card sahibi İngilizce testinden muaf
55 yaş ve 15 yıl Green Card sahibi İngilizce testinden muaf
65 yaş ve 20 yıl Green Card sahibi Hem test kolaylığı hem muafiyet
Sağlık raporuyla öğrenme engeli Tam muafiyet
Tarih ve sistem sınavı, bu muafiyet sahipleri için ana dillerinde yapılabilir.
“N-648 formu” ile doktor onaylı zihinsel engel varsa, hem test hem mülakat tamamen kaldırılabilir.
Bu haklardan faydalanmak isteyenlerin başvuru formunda (N-400) gerekli kutucuğu işaretlemesi gerekir.
14. ABD’de Doğan Çocuğun Vatandaşlığı Aileye Ne Sağlar?
Amerika’da doğan her çocuk, doğum yeri esasına göre (jus soli) otomatik olarak ABD vatandaşı olur. Bu vatandaşlık, ebeveynin göçmenlik statüsüne bakılmaksızın geçerlidir. Ancak doğan çocuğun vatandaşlığı, ebeveynler için de zamanla avantaj sağlar. Sağladığı faydalar:
21 yaşına geldiğinde ebeveynlerine sponsor olup yeşil kart başvurusu yapabilir.
Çocuk için ABD pasaportu çıkarılır, böylece dilediği zaman ülkeye giriş çıkış yapabilir.
Eğitim ve sağlık sisteminden vatandaş haklarıyla yararlanır.
Aile, çocuğun vatandaşlığı üzerinden geçici oturum talep edebilir (örneğin B2 uzatması).
ABD’de doğan çocuk, çifte vatandaşlık hakkı kazanabilir (Türkiye dahil).
Çocuğun vatandaşlığı aileye otomatik hak tanımaz; ancak uzun vadede ABD’ye yerleşim için büyük avantaj sağlar.
15. Amerikan Vatandaşlığı Sonrası Çocuklarınız İçin Eğitimde Hangi Ekstra Haklar Tanınır?
ABD vatandaşı olan çocuklar, federal koruma ve destek programlarına tam erişim kazanır. Vatandaşlık sayesinde çocuklar sadece devlet okullarında değil, üniversite düzeyinde de birçok avantaj elde eder. Eğitimde sağlanan başlıca haklar:
Eğitim Alanı Vatandaş Olan Çocuğun Avantajı
Devlet okulları Ücretsiz ve zorunlu eğitim
Üniversite bursları FAFSA (federal yardım formu) ile başvuru hakkı
Öğrenci kredileri ABD vatandaşlarına özel düşük faizli krediler
Eğitim sonrası çalışma izni CPT ve OPT gibi haklar gerekmeden doğrudan çalışma
Kamu hizmetleri Özel eğitime ihtiyaç duyan öğrencilere ücretsiz destek
Vatandaş çocuklar, öğle yemeği destek programı, ücretsiz kitap/cihaz desteği, eğitimde engelli desteği (IEP) gibi hizmetlerden sınırsız faydalanabilir.
Üniversite başvurusunda ABD vatandaşı öğrencilere yönelik daha düşük ücretler uygulanır (in-state tuition gibi).
ABD’de doğmuş veya sonradan vatandaş olmuş çocuklar, özel kolej başvurularında da yasal statü engeli yaşamadan ilerleyebilir.
Amerikan Vatandaşı Olmak Bir Hayal Değil, Planlama Meselesi
ABD vatandaşlığı, dünyadaki en prestijli vatandaşlık haklarından biridir. Eğitim, sağlık, seyahat özgürlüğü, ekonomik fırsatlar gibi avantajları sayesinde hem bireyler hem de aileler için büyük bir fırsat sunar. Ancak sürecin dikkatli ve bilinçli yönetilmesi önemlidir.
Amerikan vatandaşı olmak isteyen herkesin, yukarıdaki bilgiler ışığında uygun yolu belirlemesi ve profesyonel danışmanlık alarak ilerlemesi tavsiye edilir.
