Kendi isteğiyle işten ayrılan birçok çalışan, yıllarca emek verdiği işyerinden kıdem tazminatı alabileceğini düşünüyor. Oysa gerçek, düşünüldüğü kadar basit değil.
Kıdem tazminatını alabilmek için yalnızca prim ve hizmet süresi yeterli olmuyor; Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan (SGK) alınacak resmi bir yazı bu sürecin en kritik adımı. Bu belge olmadan yapılan çıkış işlemleri, hak edilen tazminatın ödenmemesiyle sonuçlanabiliyor.
KIDEM TAZMİNATININ SGK ANAHTARI
1475 sayılı yasanın 14. maddesi kapsamında, belirli sigortalılık ve prim gün sayısını dolduran çalışanlar, emeklilik şartlarını sağlamaları halinde kendi istekleriyle işten ayrılsalar dahi kıdem tazminatına hak kazanabiliyor.
Ancak bu hakkın kullanılabilmesi için ilk adım SGK’dan “kıdem tazminatı alabilir” yazısını almak. Bu belge, işverene sunulmadan yapılan istifalar, mahkemeye dahi taşınsa sonuçsuz kalabiliyor.
TAZMİNAT ALABİLMEK İÇİN HANGİ ŞARTLAR ARANIYOR?
Yasaya göre, kıdem tazminatına hak kazanmak için belirli şartlar aranıyor:
8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar için: En az 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim.
8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 arası işe girenler için: 7000 prim günü ya da 25 yıl sigortalılık ve 4500 gün prim.
1 Mayıs 2008 sonrası işe başlayanlar için: Prim günü ve sigortalılık süresi, işe başlama yılına göre kademeli olarak artıyor.
Bu şartları karşılamayan çalışanlar, kendi talepleriyle işten ayrılsalar dahi kıdem tazminatına hak kazanamıyor. SGK kayıtları bu noktada belirleyici oluyor.
RESMİ YAZI YOKSA TAZMİNAT DA YOK
Kıdem hakkı teknik olarak doğmuş olsa bile, SGK’dan alınacak yazı olmadan yapılan istifalar işveren tarafından geçersiz sayılabiliyor.
Bu yazı, çalışanın emeklilik koşullarını sağladığını belgeliyor ve işverene yasal dayanak sunuyor. SGK belgesi alınmadan işverene sunulan istifa dilekçeleriyle kıdem tazminatı talep etmek, çoğu durumda sonuç vermiyor.
DİLEKÇEDE NE YAZMALI, NASIL GÖNDERİLMELİ?
İşverene verilecek dilekçede, çalışanın emeklilik şartlarını sağladığı açıkça belirtilmeli. Örnek ifade şöyle olabilir:
“Emeklilik koşullarını sağladığımdan kıdem tazminatımı talep ederek işten ayrılıyorum.”
Bu dilekçeye SGK yazısının mutlaka eklenmesi gerekiyor. Aksi halde dilekçe yasal açıdan eksik sayılıyor ve tazminat hakkı doğmuyor.
Gönderim yöntemi de büyük önem taşıyor. Bazı işverenler, yazılı talepleri görmezden gelebiliyor. Bu yüzden dilekçenin noter aracılığıyla gönderilmesi öneriliyor. Noter masrafı, olası tazminat kaybının yanında oldukça düşük kalıyor.
TAZMİNAT İÇİN İLK DURAK SGK
Emeklilik şartlarını sağladığı halde kıdem tazminatı almak isteyen çalışanların yapması gereken ilk şey, SGK’dan resmi yazıyı temin etmek. Sonrasında bu belgeyle birlikte işverene, tercihen noter aracılığıyla fesih bildirimi yapmak gerekiyor. Bu adımlar eksiksiz atılmadığında, yılların emeği boşa gidebilir.
